Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2011

Ο θρήνος του μετανάστη


Χθες πήγαμε με τον καουμπόι να δούμε την παράσταση "Σκηνοβάτες". Άρεσεν μου, είχε γέλιο, λίιιιον κάπως σαν το σκεαρι μουβι των αρχαίων τραγικών.

Αυτό που μου κόλλησε όμως ήταν ένα τραγούδι από την παράσταση, το “το κλάμα του εμιγκράντου” δηλ ο θρήνος του μετανάστη, που το τραγούδησε καταπληκτικά η κοπέλα.

Το τραγούδι είναι παραδοσιακό από τα ελληνόφωνα χωριά της κάτω Ιταλίας. Στα χωριά αυτά μιλάνε μια ξεχωριστή διάλεκτο τα γκρεκάνικα. Αυτή η υπέροχη διάλεκτος χάνετε σιγά σιγά..

Δε βρήκα στο ΥouTube ολόκληρο το τραγούδι, γι’ αυτό σας βάζω 1-2 βιτεάκια και μια μετάφραση όλων των στίχων.






Ωριά μου ροντινέλλα μου
Ωραίο μου χελιδόνι
πλέα τάλασσα σ’ αγκουάντει
ποια θάλασσα σε βγάζει
Τζιε α πούθε ‘στέ τζιε στάζει
και από πού έρχεσαι και φτάνεις
μ 'ούτον τον καλό τζαιρό.
με τούτο τον καλό καιρό

Βαστά το πέτο άσπρο
Άσπρο έχεις το στήθος
μαύρε βαστά τες άλε
μαύρες έχεις τις φτερούγες
ο σταυρί κολόρ ντι μάρε
στη ράχη το χρώμα της θάλασσας
τζιε η κούντα λιο νοικτή
και την ουρά λίγο ανοιχτή

Αρώτησα τη μάνα μου
Ρώτησα για τη μάνα μου
την πλέον αγαπημένη
την πολυαγαπημένη
έχει τόσο καμεμένη
είναι τόσο στεναχωρεμένη
πούρου να ‘χει να με δει
τόσο που έχει να με δει

Αρώτησα τον τσιούρη μου
Ρώτησα για τον κύρη/τζύρη μου
Τζι’ όλη τη γκετονία
και για όλη τη γειτονιά
τζιε αν είχε ομιλία
και αν είχες ομιλία
πόσα είχε να μου πει
πόσα θα είχες να μου πεις


Κάιτζ' αμπρός στη τάλασσα
Κάθομαι ομπρος στη θάλασσα
πάντα σενα κανονώ
πάντα σε κοιτάζω
λίον γκέρνει, λίον καλέει
λίγο γέρνεις λίγο κατεβαίνεις 
λιον εγκίζει το νερό.
λίγο αγγίζεις το νερό.

Μα ‘σου τίπο μου λέει
Μα εσύ τίποτα δε μου λες
για πόσα σε ρωτώ
για όσα σε ρωτώ
λίον γκέρνει, λίο καλέει,
λίγο γέρνεις, λίγο κατεβαίνεις
λιον εγκίζει το νερό...
λίγο αγγίζεις το νερό…

Δε σας θυμίζουν λίγο τα κυπριακά?

Τζαι επίσης εθυμήθηκα πόσο με εκνευρίζουν αυτοί που θεωρούν το να μιλάς τη διάλεκτό σου "χωρκάτικο". Embrace  την καταγωγή μας πήπολ! 
Embrace τα κυπριακά και όλες τις διαλέκτους!

9 σχόλια:

  1. πολλά ωραίο το τραγούδι, τζαι οι στίχοι...

    Όντως, θυμίζει πολλά τα κυπριακά!

    ανακάλυψα πριν λίο τζαιρό τους 'encardia', που ασχολούνται με την γκρεκάνικη διάλεχτο αν δεν κάμνω λάθος τζαι τραούθκια που την νότια ιταλία.
    έχουν ένα πάρα πολλά ωραίο τραγούδι για μένα, το 'is oria mou':

    http://www.youtube.com/watch?v=xok4nN2_a2Y

    αν δεν τους ξέρεις νομίζω ενά σου αρέσει πολλά το τραγούδι.


    παλιά όντως αν άκουα κυπριακά κάπου 'επίσημα' εθεώρουν ότι ήταν χωρκάτικα, γιατί έτσι 'έμαθα'...

    αλλά εν η διάλεχτος μας τζαι εν πρέπει να την αφήκουμε να χαθεί, συν του ότι έχει παραπάνω αρχαία που την νεοελληνική....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Θεκκιου Νονι! Ναι νομίζω το είπε και ο Νταλάρας.. Αλλά η εκτέλεση με τη διφωνία αρέσκει μου παραπάνω!

    Γενικά τα παραδοσιακά στα βαλκάνια έχουν παραπάνω διφωνίες και αρέσκουν μου πολλά..

    Και ναι πρέπει να επενοχοποιηθούμε όσον αφορά τη χρήση της διαλεκτου γενικότερα.

    Και σε επίσημο επίπεδο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πολλά ωραίο, θυμούμαι κάπου κάτι άκουσε ο παπάς μου τζαι ενθουσιάστηκε γιατί μπορεί να μεν μοιάζουν τόσο με τα κυπριακά, ελιναι όμως με παρόμοιο τρόπο διαθορετικά από τα ελληνικά.

    Εγώ εν πιστέφκω ότι πρέπει να ντρεπούμαστε για τη διάλεκτό μας, αλλά τούτο εν θεωρώ πως σημαίνει ότι πρέπει να την καταπιέσουμε κάπως. Η διάλεκτος εν αντίκτυπος της κοινωνίας, άρα εν ζωντανή τζαι αλλάσσει. Το ότι πλέον εν λαλούμε πχ τσαέρα, αλλά καρέκλα, τζαι όι αυτοκινητόδρομος αλλά highway, κάτι δείχνει για την κοινωνία. Τζαι τούτο αρέσκει μου πολλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @Moonlight: :-)
    Συμφωνώ! Όι δεν πρέπει να την καταπιέσουμε. Οι διάλεκτοι εξελίσσονται όπως εξελίσσονται όλες οι γλώσσες. Αλλά θωρώ κάποιους που καταπιέζουν την τοπολαλιά τους ας το πουμε για να μεν τους πουν χώρκατους ή για να το παίξουν πιο μορφωμένοι..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Πολύ ωραία μουσική και στίχοι, σε ταξιδεύουν όπως ταξιδεύει και ο μετανάστης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @Patinios: Που να το άκουγες στο θέατρο.. αδικείται λιγο στα βιντεο, αλλά δε βρήκα καλύτερα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Τζαι εγω ηξερα τα που τους Encardia που ετραγουδουσαν με τον Πορτοκάλογλου τζαι ενα τραγουδι με τον Θηβαίο κτλ κτλ... Αγαπω τες διαλέκτους! :)

    Χωρκατικα ενεν τα κυπριακα, χωρκατικο εν να να μιλουν κυπραίοι μεταξύ τους τζαι να καλαμαρίζουν....ντοντ γκετ μι σταρτετ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ΟΚ, έχουμε το καλό! Πολλά χαζό να πιέζεσαι για έτσι πράμα. Ας πιεστούν να εν ευγενικοί σε τζίνα που λαλούν τζαι κάμνουν, τζαι όι στο πώς τα λαλούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @Πρας: Πλης γκετ σταρτετ :-P

    @Moonlight: Που το στόμαν σου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή